Alçı ve Atel Bakımı

Alçı ve atel uygulamaları ortopedi pratiğinde yaralanmadan dolayı hasar alan vücut bölgelerini korumak için çok sık olarak kullanılan yöntemlerdir. Yaralanmış kemik, eklem, tendon ve yumuşak dokuları hareketsiz hale getirerek, istirahat ettirmek için atel ve alçılar kullanılır. İlgili bölgenin alçı ya da atel ile tespiti iyileşme sürecinin hızlanmasına yardımcı olur, çünkü vücudun o bölümünün hareket etmesinin kısıtlanması kırılan ve doğru pozisyona getirilen kemikleri yerinde tutar. Ek olarak ağrının, şişliğin ve kas spazmının azalmasına katkı sağlar. Bazı durumlarda ameliyattan sonra da atel ve alçı uygulanır.
 

Kol ve bacaklara uygulanan alçı örnekleri


Atel veya yarım alçı, alçıya göre daha az destek sağlar. Bununla birlikte, ateller, yaralanmalardan kaynaklanan şişliği azaltmak için alçılara göre daha kolay ayarlanabilir ve aynı zamanda ağrıyı artıracak herhangi bir dolaşım probleminden de kaçınmamızı sağlar. Eğer uygulanacak bölgede şişlik varsa, atel en iyi seçenektir.

Önkola yapılan atelin önden ve arkadan görünümü

Alçı ve Atel Çeşitleri
Genellikle alçı ve ateller plastik, bez, beyaz alçı veya fiberglastan yapılır. Fiberglas alçıdan daha hafif ve daha güçlüdür. Ayrıca X-ışınları fiberglasın arkasını alçıya göre daha iyi gösterir. Bu önemlidr, çünkü muhtemelen atel veya alçı uygulandıktan sonra ek röntgen çekimi planlanır. X ışınları kemiklerin iyileşip iyileşmediğini ve diziliminin bozulup bozulmadığını gösterir.

Kullanılan materyal farklı olsa da ve farklı durumlarda kullanılsalar da, alçı ve atelin bakımı oldukça benzerdir.

Alçı ve Atelin Yapılışı
Alçı ve atel yapılırken cilt üstüne pamuk veya özel dokunmuş çoraplar giydirilir. Onun üzerine hazırlanan alçı uygulanır. Alçı sertleşirken ısınır, alçı soğuyup donana kadar uygulanan bölgenin hareket ettirilmemesi gerekir.

Atel uygulamasında dışarıda hazırlanan atel kalıp sarılacağı bölgeye koyulur ve üstünden sargı bezi ile sarılarak alçı dondurulur. Bazı durumlarda özel su geçirmez dolgu ve döküm malzemesi kullanılabilir.

Mümkün olan en iyi desteği sağlamak için atel veya alçı yaralı kol veya bacağın şekline doğru şekilde uymalıdır. Genellikle atel veya alçı aynı zamanda kırık kemiğin üstündeki ve altındaki eklemi de kapsar.

Çoğu durumda şişliğin olduğu yeni bir yaralanmaya önce atel uygulanır. Şişlik azaldıkça atelin yerini tam alçı alabilir. Bazen şişliğin azalması ve alçının bollaşması nedeniyle alçının değiştirilmesi gerekebilir. Kırık iyileştikçe, fizik tedavi egzersizlerinin yapılmasını kolaylaştırmak için alçının yerine bir atel konulabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Şişliği önlemek çok önemlidir. Bu, ağrıyı azaltacak ve iyileşmeye yardımcı olacaktır. Şişliğin azaltılmasına yardımcı olmak için:
Yaralı kolunuzu veya bacağınızı ilk 24 ila 72 saat boyunca kalp seviyesinin üzerinde tutunuz.
 

 
Yaralanmamış ancak şişmiş el veya ayak parmaklarınızı nazikçe ve sık sık hareket ettiriniz. Sık sık hareket ettirmek sertliği önleyecektir.
Atel uygulamalarında doktorunuz soğuk kompres yapmanızı tavsiye ettiyse, buz paketini havluya sararak atel üzerine koyabilirsiniz.
Şiddeti gittikçe artan ağrı, atel ya da alçının çok sıkı olduğu hissi, alçı veya atel yapılan el ya da ayakta uyuşma ve karıncalanma,  parmaklarda şişlik, yanma ve batma hissi, morarma ve hareket kaybı yakınmalarından biri ya da bir kısmı varsa en yakın acile gitmeniz gerekmektedir.
 
Alçı Bakımı
Atel ya da alçınızı kuru tutunuz. Duş alırken veya banyo yaparken atelinizi veya alçınızı kuru tutmak için su geçirmez malzemeler ile  alçınızı sarınız
Alçı veya atel kullanırken oluşan kaşıntı bazen dayanılmaz olabilir. Kaşıntı hissini azaltmanın en iyi yöntemlerinden biri alçının içine bir saç kurutma makinesi ile soğuk hava üflemektir. Kaşıntı tamamen geçmeyecektir ama en azından bunu yapmak sizi 
Alçı ve atelinizi temiz tutunuz. Alçı altı pamuğu çıkarmayınız
Doktorunuza danışmadan alçının pürüzlü kenarlarını kırmayınız veya alçıyı kesmeyiniz.
Alçıda çatlama, kırılma ya da yumuşak noktalar oluşması durumunda doktorunuzla iletişime geçiniz.
 Alçı veya atelin çevresindeki cildin kızarması, yaralanan bölgenin alçıda veya ateldeyken iltihaplanması durumunda hemen doktorunuza başvurunuz
 
Alçı ve Atel Sonrası Bakım
Alçıyı asla kendiniz çıkarmayınız. Cildinizi kesebilir veya yaralanmanızın düzgün iyileşmesini engelleyebilirsiniz.
Alçının çıkarılması için alçı testeresi kullanılır. Testere titrer ancak dönmez. Testerenin bıçağı, alçının sert kabuğunun içindeki dolguya temas ettiğinde, dolgu bıçakla birlikte titrer ve cildinizi korur. Testere alçı çıkarılırken ses çıkarır ve sürtünme nedeniyle ısınabilir, ancak hastaya zarar vermez.
Alçı çıkarılırken ağrı hissederseniz doktorunuza haber veriniz.
Alçı veya atel içinde yaralanan bölgedeki kas gücünüzü muhtemelen kaybedersiniz İyileşme sürecinde ve alçınız çıkarıldıktan sonra yapılacak egzersizler önemlidir. Bu konuda doktorunuzun tavsiyelerine uyunuz.