Ganglion kisti el ve bileklerde eklem veya tendonlar boyunca gözlenen kötü huylu olmayan şişliklerdir. Sıklıkla el bileğinde ve parmaklar üzerinde görülür. Bunun yanı sıra ayak bileğinde ve ayakta da oluşabilmektedir.
Şekilleri tipik olarak yuvarlak veya oval olup çeşitli boyutlarda gözlenebilir. Kistin oluştuğu bölgenin yakınında sinire baskı yapan bir durum varsa ağrı ortaya çıkabilir. Bazı zamanlarda da eklemlerin hareketini engelleyecek şekilde meydana gelebilir.
Ağrısız ve yumuşak yapıya sahip olan ve sıvı kesesine benzeyen ganglion kistinin içinde koyu, yapışkan, renksiz, jöle kıvamında şeffaf bir sıvı bulunmaktadır. Bu sıvı, eklemleri nemlendirmek ve kayganlaştırmak görevine sahip olan sinovyal sıvıya benzer. Kapsülle çevrili olan ganglion kistinin boyutunda zaman içinde değişimler meydana gelebilir. Zaman içinde büyüyüp küçülebilen kist bazı durumlarda tamamen kaybolabilir.
Ganglion kistinin kesin oluşum nedeni henüz bilinmemektedir. Ancak alınan darbe sonucunda eklemdeki dokunun bozulmasına bağlı olarak küçük kistlerin oluştuğu ve bu kistlerin birleşerek ganglion kistini oluşturduğu düşünülmektedir.
Risk Faktörleri
Ganglion kisti oluşmasını doğrudan artırabilecek bir risk faktörü bulunmasa da
• Kadınlar
• 20-40 yaş arası
• Osteoartrit varlığı
• El bileğinin sürekli kullanımı
• Hasarlı eklem ve tendonların varlığı ganglion kisti oluşumu için risk teşkil eder.
• 20-40 yaş arası
• Osteoartrit varlığı
• El bileğinin sürekli kullanımı
• Hasarlı eklem ve tendonların varlığı ganglion kisti oluşumu için risk teşkil eder.
Ganglion Kistinin Tanısı
Ganglion kisti teşhisinde öncelikle fizik muayene gerekir. Yapısı ve görünümü itibariyle kolaylıkla teşhis edilebilen kist türlerindendir. Ancak her ihtimal göz önünde bulundurularak çeşitli tetkikler ile teşhis kesinleştirilmelidir.
Ganglion kistinin en büyük belirtisi bulunduğu bölgede fark edilen şişliktir. Kistler genellikle yuvarlak, sünger kıvamında, sınırları belirgin ve üzeri düzgün yapılardır. Genellikle ağrı yapmayan bu kist bir tek üzerinde bulunduğu sinirlere baskı uygulanması durumunda ağrı oluşturabilir. Ağrı kistin büyüklüğüne ve eklem hareketlerine bağlı olarak daha şiddetli hissedilebilir.
Ganglion Kistlerinin Tedavisi
Ganglion kistleri genellikle ağrısızdır ve tedavi gerektirmez. Bu kistlerin yarısı kendiliğinden kaybolabilir. Eğer kist ağrılıysa, etkilediği eklemin hareketlerini kısıtlıyorsa ve çok büyük ise diğer tedaviler gündeme gelebilir. Ameliyatsız tedavi olarak
• Atel kullanımı (Uzun süreli atel kullanımı kas zayıflığına yol açabilir)
• Anti-inflamatuvar ilaçlar
• Aspirasyon (Enjektörle kist içindeki sıvı boşaltılır. Bu durum geçici rahatlıklar sağlayabilir)
• Anti-inflamatuvar ilaçlar
• Aspirasyon (Enjektörle kist içindeki sıvı boşaltılır. Bu durum geçici rahatlıklar sağlayabilir)
Eğer ameliyat dışı seçenekler ağrıyı geçirmiyorsa ve kist sık sık nüksediyorsa cerrahi tedavi planlanmalıdır. Kistin tamamı ameliyatla çıkarılır. Cerrahi sonrası nüks olmayacağının garantisi yoktur. Tekrarlamaması için eklem kapsülü veya tendon kılıfına da müdahale gerekebilir. Ameliyat sonrası bölge bandajlanır ve hemen hareket başlanır. Ameliyattan 2-6 hafta sonra el bileği normal hale kavuşur.
