Uyluk, bacak veya ayak kemiklerinde kırık olduğunda veya alt ekstremiteyi ilgilendiren bir ameliyat geçirdiğinizde koltuk değneği, baston veya yürüteç kullanmanız gerekebilir. Başlangıçta bunları kullanmak size zor gelebilir, ama bazı püf noktaları bilindiğinde ve alışıldığında yürümek daha kolay hale gelir.
Koltuk Değneği Kullanımı
Yaralanma veya cerrahi müdahale geçirildiğinde ayağınıza basmanız sakıncalı olabilir. Bu durumda koltuk değneği kullanmalısınız.
Ayakta Durma: Ayakta durduğunuzda, koltuk değneğinin üst ucu, koltuk altınızın 2-3 cm altında kalmalıdır. Değneklerin elle tutulan kısmı ise kalça hizasında olmalıdır. Elle tutulduğunda, dirsekler çok az bükük kalmalıdır. Ayakta dururken dirsekler vücuda biraz temas etmelidir. Değnekleri vücudunuzun iki yanında tutunuz ve ağırlığınızı ellerinize vermeye çalışınız. Değnekleri koltuk altlarınıza dayamayınız. Koltuk değneklerinin el tutamakları ve koltuk altına temas edecek yerlerinin yumuşak dokulu olması gerekir.
Yürüme: Yürüme sırasında değnekler yaralı bacağın görevini üstlenir. Yürümek için yaralı bacağınız havada iken hafifçe öne doğru eğiliniz ve değnekleri bir ayak boyu öne atınız. Yaralı ayağınıza basacakmış gibi adım atmaya başlayınız ama ağırlığınızı ellerinize veriniz. Ağırlığınız bu şekilde ellerinizde iken, gövdenizi iki değneğin arasına getiriniz. Sağlam ayağınıza basmaya başlayınca, biraz önce anlatıldığı gibi ikinci adımı atınız. Yürürken ayaklara bakmak yerine öne bakmanız önemlidir.
Oturma Kalkma: Oturacağınız sandalyeye arkanızı dönünüz, Yaralı ayağınızı öne uzatınız ve her iki değneği bir elinize alınız. Diğer elinizi sandalyeye dayayınız ve yavaşça oturunuz. Ayağa kalkmak için kendinizi sandalyenin ucuna doğru kaydırınız. İki değneği tek elinize alınız ve sağlam ayağınıza ve değneklere dayanarak ayağa kalkınız. Sağlam ayağınızın üzerinde iken değneğin birisini diğer elinize geçiriniz.
Merdiven İnip Çıkma: Merdiven inip çıkabilmeniz için güçlü ve esnek olmalısınız. Yüzünüzü merdivene dönünüz. Bir elinizle merdiven korkuluğunu tutarken diğer elinize iki değneği koltuk altınızda tutacak şekilde alınız. Sağlam ayağınızı üst basamağa atarak kendinizi yukarı doğru itiniz. Aşağıya inerken, yaralı ayağı hafif önde tutarak, sağlam ayağınız ile bir basamak aşağı hoplayınız. Başlangıçta bir yardımcıya ihtiyacınız olabilir. Merdivenin korkuluğu yoksa değnekleri koltuk altlarınızda tutunuz ve sağlam ayağınızla yukarı veya aşağı doğru hoplayınız.
Baston Kullanımı
Ayak veya bacağınızla ilgili probleminiz çok ciddi değilse ve denge probleminiz yoksa yürümeniz için baston yeterli olabilir. Eğer yaşlıysanız baston sizin daha rahat yürümenizi sağlayabilir. Ayakta durduğunuzda bastonun üst ucu avuç içinize ulaşacak yükseklikte olmalıdır. Bastonu tutarken dirsek çok az bükülebilir. Baston, sağlam bacağın olduğu tarafta tutulmalıdır.
Yürürken, baston ve problemli ayak aynı anda ileri atılmalı ve yere temas etmelidir. Yürümeye başlarken baston, problemli ayağın biraz önünde yere basmalıdır. Ağırlık hem bastona, hem de problemli ayağa birden verilir. Merdiven çıkarken merdiven korkuluğu bir elle tutulur ve sağlam ayak üst basamağa atılır ve vücut yukarı çekilir. İnerken ise, önce problemli ayak ve baston alt basamağa konur, daha sonra sağlam bacak aşağı basamağa getirilir.
Yürüteç Kullanımı
Total ya da parsiyel kalça veya diz protezi ameliyatı olduysanız, kalça ve diz çevresi ile ilgili cerrahi müdahale geçirdiyseniz veya denge ve yürüme ile ilgili başka bir önemli probleminiz varsa, yürütece ihtiyacınız olabilir. Yürüteç dört adet dayanma noktasına sahip olduğu için, daha güvenlidir. Adım atarken vücut ağırlığınızın büyük bir kısmını yürütece aktarabilirsiniz. Ayakta durduğunuzda, yürütecin tutulacak kısımları el bileği hizasında olmalıdır. Yürüteç kullanırken aceleci olmayınız. Gücünüz ve dayanıklılığınız artıkça bacaklarınıza daha çok yük verebilir hale gelirsiniz.
Yürüteç ile yürüme işleminde bir adım mesafesi kadar yürüteci öne aldıktan sonra kollardan güç alarak sağlam ayağınızı öne atmanız gerekir. Dönerken küçük adımlar atınız. Yürüteç ile merdiven inip çıkmayınız ve asansöre binmeyiniz.
Rahat yürümeniz için şunlar da tavsiye edilir:
• Ufak ve kayan halıları kaldırınız
• Ayağınıza takılıp düşmenize sebep olacak elektrik ve telefon kablosu gibi şeyleri ortadan kaldırınız.
• Banyoda kaygan zemin oluşmamasına dikkat ediniz.
• Tuvalete oturup kalkmanıza yardımcı olması için barlar kullanınız.
• Sık kullandığınız eşyaları elinizin altında tutunuz
• Eşya taşımak için, sırt çantası, önlük ve askılı çanta kullanınız.
• Ayağınıza takılıp düşmenize sebep olacak elektrik ve telefon kablosu gibi şeyleri ortadan kaldırınız.
• Banyoda kaygan zemin oluşmamasına dikkat ediniz.
• Tuvalete oturup kalkmanıza yardımcı olması için barlar kullanınız.
• Sık kullandığınız eşyaları elinizin altında tutunuz
• Eşya taşımak için, sırt çantası, önlük ve askılı çanta kullanınız.
