Stenozan tenosinovit olarak da adlandırılan tetik parmak, parmaklarda veya başparmakta görülen, ağrılı bir durumdur. Parmaklara yumruk yaptıran fleksör tendonlar, tendonların sürtünme olmadan kaymasını sağlayan ve tenosinovium denilen bir kılıfla kaplıdır. Tendonlar seyirleri boyunca elde belirli bölgelerde pulley denen kemerlerin altından geçerler. Bu kemerler tendonları yerinde tutar. Tendon genişliğinin artması ya da pulleyin kalınlaşması hareketli tendon üzerinde sürtünmeye neden olur. Tetik parmak hastalığında, bu durum tendonun ileri geri hareket etmesini zorlaştırır.
A.Tendon genişliği artmış ya da B.Pulley kalınlaşmıştır.
Bu nedenle parmak hareketi zor ve ağrılı hale gelir. Bu olay ilerler ise parmak belli bir pozisyonda kilitlenip kalır, zorlayınca tetik gibi atmaya başlar. En sık etkilenen parmaklar yüzük parmağı ve başparmaktır, ancak bu durum herhangi bir parmağı etkileyebilir.
Tetik Parmak Sebepleri
Bu durum en çok 50 yaş üstü kadınlarda görülür. Parmaklarını aşırı zorlayıcı işlerde kullanan kişilerde görülebildiği gibi, romatoid artrit, hipotiroidi, gut veya diyabet gibi dokularda bazı değişikliklere neden olan hastalıklar da bu tür şikayetlere neden olabilir. Bazı durumlarda ise herhangi bir neden bulunmaz.
Tetik Parmak Bulguları
Tetik parmağın bazı belirtileri şunları içerebilir:
|
•
|
Ağrı: Tetik parmak, etkilenen parmağın veya başparmağın tabanında, parmağın avuç içi ile birleştiği yerde hissedilen rahatsızlıkla başlayabilir. Bu tek başlangıç belirtisi olabilir. Ağrı genellikle yalnızca kavrama gibi hareketlerle ortaya çıkar. Dinlenme halindeyken acı vermeyebilir.
|
|
•
|
Şişme: El ayasında tendonun geçtiği yerlerde küçük bir şişlik ve hassasiyet olabilir. Bunun nedeni tendon içindeki nodüler bir şişlik veya sıvı dolu bir kistin gelişmesidir.
|
|
•
|
Sertlik veya Hareket Kaybı: Tetik parmak, parmağı bükme yeteneğinin kaybına neden olabilir. Zamanla kişi ağrıyı sınırlamak için parmağın bükülmesinden kaçınmaya başlayabilir. Eklem birkaç hafta boyunca tam olarak düzelmediğinde, volar plak adı verilen bağ kısalır ve hareketi kısıtlar.
|
|
•
|
Mekanik Belirtiler: Tetik parmak kilitlenme olarak tanımlanan anormal hareketlere neden olabilir. Çok ilerlemiş durumlarda etkilenen parmak bükük pozisyonda kilitlenip kalabilir.
|
Tetik Parmak Tedavisi
Tetik parmakta tedavinin amacı şişliği ve takılmayı/kilitlenmeyi azaltmak veya ortadan kaldırmak, parmak veya başparmağın tam, ağrısız hareket etmesine olanak sağlamaktır. Sorun mümkün olan en kısa sürede teşhis edilip tedavi edildiğinde, parmağın normal duruma geri döndürülmesi daha kolay olur.
Yaygın tedavi seçenekleri şunlardır:
Tetik parmakta tedavinin amacı şişliği ve takılmayı/kilitlenmeyi azaltmak veya ortadan kaldırmak, parmak veya başparmağın tam, ağrısız hareket etmesine olanak sağlamaktır. Sorun mümkün olan en kısa sürede teşhis edilip tedavi edildiğinde, parmağın normal duruma geri döndürülmesi daha kolay olur.
Yaygın tedavi seçenekleri şunlardır:
|
•
|
Geceleri splintleme
|
|
•
|
Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler)
|
|
•
|
Etkinlik değiştirme
|
|
•
|
Steroid enjeksiyonu
|
|
•
|
El terapisi
|
Eğer konservatif tedavilerden sonra şikayetler geçmezse, tendon kılıfının rahatlatılması ve hareketin tekrar sağlanması için cerrahi tedavi önerilebilir. Ameliyat ile tünel serbestleştirilir.
El ayasında yapılacak küçük bir kesi ile bu işlem yapılabilir. Ameliyattan sonra parmak hareketlerine hemen başlanır. Elin şişmemesi ve ameliyat sonrası dönemin rahat geçmesi için bir müddet elin yukarıda tutulması istenebilir.
